1e ziekenhuismedewerkers krijgen Moderna-vaccin in ZNA Middelheim

Het Antwerpse ziekenhuis ZNA Middelheim start maandag om 13.00 uur met de vaccinatie van medewerkers met het Moderna-vaccin. Als enige ziekenhuis in Vlaanderen ontving ZNA afgelopen vrijdag 100 flacons van het vaccin, goed voor 1000 vaccinaties tegen vrijdag. Het gaat om een pilootproject waarin Ziekenhuis Netwerk Antwerpen mee de SOP (standard operating procedure) valideert. Deze SOP is de stapsgewijze handleiding voor de volgende ziekenhuizen die dit vaccin gaan toedienen. Inspecteurs van het FAGG (*), het Agentschap Zorg en Gezondheid en de federale overheid volgen elke stap van het vaccinatieproces. 

(*) Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten

Eerste vaccinaties voor intensieve zorg, spoed en covid-afdelingen

De eerste vaccins gaan naar zorgverleners die het vaakst met covid-patiënten te maken hebben: verpleegteams en artsen van intensieve zorg, covid-afdelingen en spoed. In de volgende fases komen medewerkers die niet permanent met covid-patiënten in contact komen en van ondersteunende diensten aan de beurt.

Vandaag vaccineert ZNA al 120 medewerkers, tegen vrijdag zijn dat er 1000. Er blijven geen vaccins in de diepvriezer, de hele voorraad wordt deze week toegediend. In de week van 15 februari volgt de tweede inenting van deze groep.

Voorzitter van de raad van bestuur Fons Duchateau:

“Een mooie dag voor onze medewerkers die uit engagement, plicht en liefde voor mensen heel dicht bij het virus komen. Ik kan het uit eigen ervaring getuigen: negen maanden geleden was ik zelf covid-patiënt en heb ik gezien met hoeveel overgave ze hun werk deden. Ik ben bijzonder blij dat ze dat werk straks veiliger kunnen doen. Ze hebben het meer dan verdiend.”

CEO Wouter De Ploey:

“De start van de vaccinaties is een enorme opluchting, medewerkers van ziekenhuizen snakken naar deze extra bescherming. Onze eerste 1000 dosissen waren snel gereserveerd, wat wijst op een grote vaccinatiebereidheid. Met de start van de vaccinaties staan we op een kantelpunt. Om de zorg overeind te houden is de vaccinatie van ziekenhuizen essentieel. Niet alleen voor covid-patiënten, maar voor ook de dringende en uitgestelde zorg. We kijken ernaar uit om ook onze overige medewerkers snel de kans te geven op vaccinatie.”

3 uur vóór toediening uit de diepvriezer

De vaccinatie is een van de vele stappen in een heel proces.  

10.00 uur: om stipt 10 uur (3 uur voor toediening) start de ontdooiing van de eerste flacons met de overbrenging van de diepvriezer naar een koelcel (2 tot 8 graden Celsius). De doos krijgt een etiket met de bewaringstermijn in de koelcel.

10.45 uur: voorbereiding van de plek om de spuiten op te trekken: ontsmettingsdoekjes, spuiten en naalden.

12.30 uur: na 2,5 uur verlaten de flacons de koelcel om op kamertemperatuur te komen. Elke doos krijgt een etiket met de tijd dat het vaccin op kamertemperatuur kan bewaard worden (12 uur na het verlaten van de koelkast). Twee medewerkers brengen de flacons naar de plaats van vaccinatie. De afstand is kort gehouden, kwestie van schokken te vermijden. Het vaccin is in zijn vloeibare fase erg fragiel.

12.45 uur: een medewerker bereidt de eerste spuiten voor.

13.00 uur: optrekken van de spuiten, start van de vaccinaties en registratie in Vaccinet.

Draaiboek met 8 stappen voor overheid

Op vraag van de overheid valideert ZNA de SOP, of standard operating procedure. Dit draaiboek beschrijft gedetailleerd elke stap in het vaccinatieproces. Het doel is om uniformiteit in een proces te creëren en een kwalitatief eindresultaat te bekomen. De SOP beschrijft acht opeenvolgende stappen: bestelling, ontvangst, bewaring, ontdooiing, transport, bereiding en toediening van het vaccin, en de registratie in Vaccinet.

Overeenkomsten en verschillen Moderna en Pfizer / BioNtech

Overeenkomsten

Er zijn heel wat overeenkomsten tussen de vaccins van zowel Pfizer / BioNtech en Moderna. Beide  zijn RNA-vaccins. Klassieke vaccins bestaan uit verzwakte of dode micro-organismen, of uit eiwitten daaruit. RNA-vaccins tegen het coronavirus bevatten geen virus, maar wel instructies voor het aanmaken van spijkereiwitten. Dit zijn de uitsteeksels op de buitenkant van het coronavirus, in de vorm van RNA. Met deze code maken lichaamscellen zelf corona-eiwitten. Het immuunsysteem herkent deze eiwitten als deel van een indringer en gaat vervolgens in de aanval met antistoffen. Moderna heeft een werkzaamheid van 94,1 procent,  Pfizer / BioNtech haalt 95 procent.  

Verschillen

Bij Pfizer / BioNtech zitten er drie weken tussen beide inentingen, bij Moderna vier weken. Waar het Pfizer / BioNtech-vaccin bewaard wordt bij min zeventig graden Celsius, is dat bij Moderna twintig graden onder nul. Precies drie uur voor de toediening wordt het Moderna-vaccin uit de diepvriezer gehaald om te ontdooien.

Bewaring

Bij min twintig kan het Moderna-vaccin maximaal zeven maanden bewaard worden. Eenmaal ontdooid, is het nog dertig dagen goed tussen twee en acht graden Celsius. Op kamertemperatuur blijft het vaccin 12 uur goed. Een flacon bevat tien dosissen en moet binnen de zes uur na aanprikken gebruikt worden.